สมอไทยจัดว่าเป็นพืชสมุนไพรที่มากไปด้วยประโยชน์ใช้สอยและสรรพคุณทางยา หากพูดถึง สมอไทย สรรพคุณ อาจนึกไม่ออก แต่ถ้าพูดถึงประโยชน์ก็คงต้องนึกถึงการใช้ย้อมสีผ้าเป็นอันดับแรก ในวงการยาสมุนไพรไทยก็มีชื่อสมอไทยปรากฏอยู่มากมายเช่นเดียวกันจนถึงขั้นมีการขนานนามให้ว่าเป็น “ราชาแห่งยา” เลยทีเดียว Lapoon Organic จะมาแนะนำให้รู้จักกับสมุนไพรไทยสารพัดประโยชน์ชนิดนี้กันเลย
สมอไทย สรรพคุณ รักษาได้สารพัดโรค มารู้จักกับสมุนไพรไทยมากประโยชน์กัน
สมอไทยมีความผูกพันกับคนไทยมาตั้งแต่สมัยโบราณแล้ว จนถึงกับมีเรื่องราวเกี่ยวกับต้นสมอไทยในตำนานทางพุทธศาสนาเลย โดยกล่าวไว้ว่า ผลไม้ชนิดนี้เป็นโอสถทิพย์ที่สามารถรักษาโรคได้สารพัด เป็นยาที่ใช้กันในหมู่พระสงฆ์และยังเป็นอาหารกลุ่มปานะด้วย
คนโบราณนิยมปลูกต้นสมอไทยติดบ้านไว้ด้วยความเชื่อว่าสมอไทย ประโยชน์คือเป็นยาวิเศษ หากมีคนในบ้านเจ็บป่วยก็สามารถนำผลสมอไทยมาบรรเทาอาการได้ นอกจากนี้ยังมีความเชื่อว่าต้นสมอไทยนั้นเป็นต้นไม้ศักดิ์สิทธิ์ หากปลูกไว้และบำรุงให้ดีก็จะมีโชคลาภและเป็นมงคลกับคนในบ้าน
ต้นสมอไทยมีลักษณะเป็นยังไง ?
สมอไทย เป็นพืชท้องถิ่นในเอเชียใต้ เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง เปลือกลำต้นเป็นสีเทาอมดำเข้มจนถึงสีน้ำตาลดำ ผลเป็นรูปไข่กว้างหรือค่อนข้างกลม โดยผลอ่อนจะมีสีเขียว และผลแก่จะเปลี่ยนเป็นสีเขียวอมเหลือง และเมื่อสุกจะมีสีส้มถึงสีน้ำตาลอมแดงเข้มไปจนถึงสีดำ
สมอไทย สรรพคุณเป็นยาที่รักษาได้อย่างกว้างขวางหลายโรค และยังสามารถนำมาใช้ทำประโยชน์ได้หลายอย่างอีกด้วย จึงเป็นพืชที่คนไทยสมัยก่อนนิยมปลูกไว้คู่บ้านเหมือนกับต้นเนียมหูเสือ
สมอไทย ประโยชน์ใช้ทำอะไรได้บ้าง ?
1. ใช้ทำสีย้อมผ้า
สมอไทยขึ้นชื่อว่าใช้ทำสีย้อมผ้าได้ดีมาก เนื่องจากให้สีดำและเขียวแก่ผ้าได้ดี วิธีนำมาย้อมผ้าคือ การนำเอาเปลือกสมอไทยมาต้มเคี่ยวให้แห้งให้นานพอสมควร แล้วรินเอาแต่น้ำใส่หม้อดิน จากนั้นจึงเอาเส้นใยที่เตรียมไว้ลงย้อมขณะที่น้ำยังร้อนอยู่ก็จะได้สีดำแกมเขียวเข้ม ถ้าต้องการสีเขียวให้ใช้เส้นใยที่ผ่านการย้อมสีครามมาย้อมจะได้สีเขียวตามต้องการ พอได้สีที่ต้องการแล้วก็ยกเส้นใยขึ้นกระตุก ตากให้แห้งและนำไปใช้งานได้เลย
2. ใช้สร้างบ้านเรือน หรือทำเฟอร์นิเจอร์
สมอไทย ประโยชน์ใช้แปรรูปไม้เพื่อสร้างบ้านเรือนหรือใช้ทำเฟอร์นิเจอร์ต่าง ๆ ได้ เช่น โต๊ะ เก้าอี้ หน้าต่าง วงกบ เสาบ้าน และอื่น ๆ อีกมากมาย แม้จะไม่ได้เป็นที่นิยมเท่ากับไม้สักหรือไม้ประดู่ แต่ก็ถือว่าเป็นต้นไม้เปลือกแข็งที่มีคุณสมบัติแข็งแรงทนทานเช่นเดียวกัน
3. เป็นส่วนประกอบในครีมทาผิว
หลายคนอาจไม่เคยรู้มาก่อนว่าสมอไทยก็นิยมนำมาใช้เป็นส่วนประกอบในผลิตภัณฑ์เสริมความงามด้วยเช่นกัน โดยสมอไทย สรรพคุณช่วยให้ผิวขาวกระจ่างใสได้อย่างปลอดภัย นิยมใช้เพื่อรักษาฝ้า กระ ช่วยให้ผิวพรรณขาวเนียน
4. ใช้เป็นยารักษาโรค
สมอไทย สรรพคุณเป็นยาสมุนไพรที่ช่วยป้องกันและรักษาได้สารพัดโรค รวมทั้งมีสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยชะลอความชรา ต้านไวรัส แบคทีเรีย ต้านการอักเสบ และอุดมด้วยวิตามิน แร่ธาตุที่มีประโยชน์ต่อร่างกายหลายชนิดเช่นเดียวกับข้าวไม่ขัดสี จึงถูกนำมาสกัดทำเป็นยาสมุนไพรและผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพมากมายในท้องตลาด
นอกจากนี้ยังเป็นหนึ่งในตรีผลา ได้แก่ มะขามป้อม สมอพิเภก และสมอไทย ที่มีสรรพคุณใช้เป็นยาอายุวัฒนะ ปรับสมดุลของธาตุทั้ง 4 ในร่างกายและเสริมภูมิคุ้มกันให้กับร่างกายอีกด้วย
แวะเลือกชื้อสินค้ามากมาย ทั้งพืชผัก ผลไม้ สมุนไพร และผลิตภัณฑ์ออแกนิกแท้ 100%
ใน ราคาพิเศษ กับ Lapoon Organic ได้อีกที่นี่
สมอไทย สรรพคุณ ด้านยารักษาโรค
สมอไทยนั้นมีประโยชน์มากมายและมีสรรพคุณรอบด้าน โดยมีตำรายาไทยได้กล่าวไว้ว่า รสของสมุนไพรจะบอกสรรพคุณของยาได้ ยิ่งมีหลายรสยิ่งดี ซึ่งสมอไทยก็เป็นผลที่มีหลายรสชาติจึงมีสรรพคุณแตกต่างกัน ได้แก่
- รสเปรี้ยว : สรรพคุณกัดเสมหะ แก้ไอ แก้กระหายน้ำ ฟอกโลหิต แก้ประจำเดือนไม่ปกติ ชำระล้างเมือกมันในลำไส้ แก้โรคท้องผูก
- รสฝาด : ช่วยสมานแผลในปากไปจนถึงแผลในกระเพาะลำไส้ แก้ท้องเสีย แก้บิด
- รสหวาน : บำรุงกำลัง
- รสขม : แก้ไข้ บำรุงน้ำดี ถอนพิษ ช่วยให้เจริญอาหาร
- รสเผ็ด : ขับลมในกระเพาะ ลำไส้ แก้ปวดท้องจุกเสียด ช่วยย่อยอาหาร
- รสเค็ม : ช่วยให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง แก้ประดงน้ำเหลืองเสีย และรสเมา แก้พิษฝี พิษแมลงสัตว์กัดต่อย แก้พยาธิต่างๆ แก้ริดสีดวง ระงับประสาท และช่วยทำให้นอนหลับสบาย
นอกจากนี้สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติยังมีงานวิจัยที่พบว่า สารสกัดสมอไทยมีฤทธิ์เด่นในการฆ่าเซลล์มะเร็งปอดจึงช่วยป้องกันและยับยั้งมะเร็งได้ อีกทั้งสำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ยังได้ทำการวิจัยพบว่า สารเชบูลินิกในสมอไทย สรรพคุณสามารถป้องกันและรักษาการเกิดแผลในกระเพาะอาหารได้
วิธีกินสมอไทย
นอกจากจะใช้เป็นยารักษาได้แล้วผลของสมอไทยก็สามารถกินเป็นของว่างได้ด้วย โดยการกินผลสดจิ้มกับพริกเกลือหรือนำไปดองและแช่อิ่มก็ได้เช่นกัน และในส่วนของใบอ่อนก็สามารถนำมาสับเป็นชิ้นเล็ก ๆ แล้วตากแห้งเป็นชาดื่มเพื่อสุขภาพได้
ข้อควรระวังเกี่ยวกับสมอไทย
ยังไม่มีข้อควรระวังเกี่ยวกับการกินหรือใช้สมอไทยที่จะส่งผลเสียต่อร่างกาย แต่สตรีมีครรภ์ควรหลีกเลี่ยงไว้ก่อนเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอันตรายที่ไม่พึงประสงค์
อ่านจบแล้วอยากลองกินสมอไทยดูเลยใช่มั้ยคะ ? จะเห็นได้ว่าสมอไทย สรรพคุณมีประโยชน์มากมายเลย นอกจากนี้ยังเป็นไม้มงคลที่คนนิยมปลูกไว้คู่บ้านอีกด้วย ไม่น่าเชื่อว่าต้นไม้ชนิดนี้จะมีความเกี่ยวข้องกับคนไทยหลายอย่างเลยทีเดียว รู้อย่างนี้แล้วปลูกต้นสมอไทยไว้ติดบ้านก็เป็นไอเดียที่ดีเหมือนกันนะ
“เป็นคนใส่ใจสุขภาพ มองหาสินค้า Organic 100% ต้องแวะมาช้อปกับ Lapoon Organic แบรนด์สินค้าคุณภาพที่ใส่ใจลงไปในทุกขั้นตอน”
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : komchadluek.net, medthai.com, fbd.forest.go.th, pharmacy.su.ac.th, esanpedia.oar.ubu.ac.th
Featured Image Credit : freepik.com/kompor